PERYTON (BRPC, 2de lijn)

Na het verwijderen van de prostaat (prostatectomie) bij patiënten met prostaatkanker keert de ziekte terug in het bloed (biochemisch recidief) bij ongeveer 40% van de patiënten. We noemen dit BRPC (Biochemical Recurrence Prostate Cancer).  Als een patiënt een biochemisch recidief heeft, wordt hij meestal behandeld met lokale radiotherapie (op de prostaatregio). Deze behandeling leidt in gemiddeld 55% van de gevallen tot langdurige ziektecontrole. Bijna de helft van de patiënten heeft dus geen baat bij lokale radiotherapie, maar krijgt wel de lasten (mogelijke bijwerkingen, ziekenhuisbezoeken). Er is daarom grote behoefte om de effectiviteit van de behandeling voor deze patiënten te verbeteren.

We verwachten dat er twee oorzaken zijn voor het falen van lokale bestraling:

  1. Het is altijd moeilijk geweest om bij een stijgend PSA na operatie onderscheid te maken tussen een recidief in de prostaatregio (lokaal recidief) en buiten de prostaatregio (uitzaaiingen). Hiervoor ontbrak lange tijd een betrouwbare onderzoeksmethode. De PSMA-PET scan is een recent beschikbare onderzoeksmethode, die terugkerende prostaatkanker in een vroeg stadium in beeld kan brengen. In deze studie selecteren wij met deze PSMA-PET/CT of PSMA PET/MRI specifiek alleen patiënten zonder uitzaaiingen buiten de prostaatregio.
  2. Een tweede aspect dat falen van de behandeling mogelijk kan verklaren, is dat de bestralingsdosis op het prostaatgebied te laag is. Verhoging van de dosis is echter niet zomaar mogelijk, omdat daardoor de kans op blijvende bijwerkingen ook toeneemt. Met behulp van een andere bestralingstechniek, wordt een hogere dosis per bestralingsbehandeling gegeven in een minder aantal bestralingen, dit wordt hypofractionering genoemd. Prostaatkankercellen hebben de unieke eigenschap dat zij extra gevoelig zijn voor het verhogen van de dosis per bestraling ten opzichte van de omliggende weefsels. Hierdoor leidt hypofractionering tot een hogere effectieve dosis op de prostaatkankercellen, maar niet op de omliggende gezonde weefsels.

Doel

Door een hogere biologisch effectieve bestralingsdosis en door middel van betere selectie van de patiëntengroep door de PSMA-PET scan heeft de PERYTON-studie als doel de effectiviteit van de lokale radiotherapie te verhogen bij patiënten met een biochemisch recidief bij prostaatkanker na het verwijderen van de prostaat.

Wat houdt het onderzoek in?

In de PERYTON studie zullen in totaal 538 patiënten met teruggekeerde prostaatkanker na het verwijderen van de prostaat (waarbij er op een PSMA-PET geen uitzaaiingen worden gezien) meedoen aan dit onderzoek. Het betreft een multicentrische gerandomiseerde fase 3 studie naar de effectiviteit van hypofractionering (een hogere bestralingsdosis per dag met in totaal een kleiner aantal bestralingen). De helft van de patiënten zal worden behandeld met de standaard bestraling (35 keer op het prostaatbed) en de andere helft zal behandeld worden met de gehypofractioneerde bestraling (20 keer op het prostaatbed). Welke behandeling de patiënt krijgt wordt bepaald door loting, daarmee is het een gerandomiseerde studie.

Het primaire eindpunt waar de studie naar gaat kijken is de 5-jaar overleving zonder teken van prostaatkanker. Verder wordt er ook gekeken naar de korte- en lange termijn bijwerkingen en de kwaliteit van leven

Inclusie criteria

  • Patiënten met prostaatkanker, behandeld met radicale prostatectomie
  • Tumor stadium pT2-4, R0-1, pN0 of cN0, cNx, met Gleason score beschikbaar
  • Een recente PSMA-PET scan (<60 dagen) zonder aanwijzing voor (lymfeklier of
  • afstands-) metastasen
  • PSA progressie na prostatectomie, gedefinieerd als:
  • Twee opeenvolgende stijgingen, met de laatste PSA waarde >0.1 ng/mL, of;
  • Drie opeenvolgende stijgingen
  • PSA bij inclusie <1.0 ng/mL
  • Goede conditie (WHO performance status 0-2) bij inclusie

Exclusie criteria

  • Eerdere bekken bestraling, (chemo)hormonale therapie of orchidectomie
  • Eerdere actieve invasieve kanker, anders dan oppervlakkige huidtumoren
  • Patiënten met positieve lymfeklieren of afstands-metastasen
  • Dubbelzijdige metalen heupprothesen

Deelnemende centra

  • UMCG
  • Radboud Universitair Medisch Centrum
  • MAASTRO clinic
  • Catharina ziekenhuis
  • Radiotherapiegroep Arnhem / Deventer
  • Radiotherapeutisch Instituut Friesland
  • Radiotherapeutisch Instituut Zuidwest
  • Haga Ziekenhuis
  • Erasmus MC
  • Instituut Verbeeten (niet-DUOS)

Hoofd onderzoekers:

  • S. Al-Uwini (projectleider)
  • R.J Smeenk
  • Dr. F. Verzijlbergen
  • Dr. I.J de Jong

Contact

Voor vragen, informatie en/of verwijzingen neem gerust contact op met:

F.H.E. Staal, coördinerend arts van de PERYTON-studie

f.h.e.staal@umcg.nl / +31 655257985